USG jąder

Nie czekaj na objawy

USG jąder to więcej niż profilaktyka

USG jąder (zwane również jako USG moszny) to nieinwazyjne, bezbolesne i szybkie badanie ultrasonograficzne, które umożliwia ocenę (i) obydwu jąder/osłonek jądra, (ii) najądrzy/osłonek najądrzy, (iii) powrózka nasiennego oraz (iv) przestrzeni moszny.

Jest to podstawowe badanie w diagnostyce chorób jąder, objawów bólowych w jądrach i mosznie, zmian w wyglądzie moszny, a także w ocenie płodności męskiej.

Dzięki zastosowaniu sondy ultrasonograficznej wysokiej rozdzielczości, lekarz może dokładnie zobaczyć struktury anatomiczne jąder i wykryć nawet niewielkie nieprawidłowości.

Pamiętaj, że USG jąder to najskuteczniejsze badanie obrazowe w wykrywaniu zmian nowotworowych jąder na wczesnym etapie.

Zalecenia profilaktyczne – komu i kiedy zaleca się wykonanie USG jąder?

USG jąder jest badaniem, które wykonujemy profilaktycznie lub w celach diagnostycznych.

U zdrowych mężczyzn bez objawów i bez czynników ryzyka nie ma konieczności rutynowego, corocznego USG jąder. Zalecane jest natomiast samobadanie jąder raz w miesiącu – jeśli pacjent wykryje guzek, twardość lub asymetrię, wtedy – natychmiast - wykonuje się USG jąder. Powinieneś samobadać swoje jądra, żeby nabrać umiejętności wyczuwania jakichkolwiek zmian, które mają szansę pojawić się na przestrzeni czasu.

Jeśli samobadanie jąder nie stanowi Twojej rutyny, to dla swojego zdrowia i spokoju zadbaj o to, żeby przynajmniej raz na rok udać się do urologa/androloga na USG jąder i badanie fizykalne genitaliów.

Pamiętaj, że nowotwór jądra to najczęstszy nowotwór u młodych mężczyzn (grupa najwyższego ryzyka: osoby w wieku 15–35 lat). Dlatego pamiętaj, żeby się samobadać / wykonuj kontrolne USG jąder, jeśli preferujesz wizytę profilaktyczną u specjalisty.

Warto wykonać badanie USG jader m.in. w okresie dojrzewania płciowego / po jego zakończeniu.

Dzięki temu wiesz, czy jądra rozwijają się prawidłowo w okresie dojrzewania, a także czy osiągnęły prawidłową wielkość i funkcję w po jego zakończeniu. Pozwoli to na wczesne wykrycie opóźnienia we wzroście jąder i możliwość wdrożenia leczenie hormonalnego i uzyskanie optymalnych parametrów jądrowych w zakresie produkcji nasienia i androgenów.

Pamiętaj, że na badanie USG jąder musisz iść niezwłocznie, jeśli:

• Ty albo Twój partner / partnerka wyczuwacie zmiany w strukturze/twardości Twojego jądra/jąder (twardy guzek),
• Ty albo Twoja partnerka / partner dostrzegacie asymetrię pomiędzy jednym a drugim jądrem (powiększenie jądra);
• masz dolegliwości bólowe o niewyjaśnionym charakterze,
• masz uczucie obrzęku, ciężkości jądra/jąder

Takie objawy mogą świadczyć o wystąpieniu zapalenia jądra/najądrza, skręcie jądra (stan nagły!), obecności żylaków powrózka nasiennego, czy pojawieniu się guzów, torbieli najądrza lub wodniaka jądra.

Osoby w grupie ryzyka, które powinny wykonywać profilaktyczne (cykliczne) USG jąder:

1. pacjenci z grupy ryzyka nowotworu jądra (choroba u mężczyzn z rodziny)
2. pacjenci z wnętrostwem w wywiadzie (nawet po leczeniu)
3. pacjenci z zespołami genetycznymi (np. zespół Klinefeltera),
4. pacjenci po przebytej chorobie nowotworowej jądra (badanie kontrolne drugiego jądra).

USG jąder jest elementem diagnostyki niepłodności

USG jąder wykonuje się jako element diagnostyki niepłodności męskiej w celu oceny (i) objętości jąder (parametr związany z produkcją plemników), (ii) stwierdzeniu obecności żylaków powrózka nasiennego oraz (iii) zmian strukturalnych jądra/najądrza (torbiele, zwłóknienia).

Na takie badanie powinien skierować Cię (lub wykonać samodzielnie) lekarz, który prowadzi Cię w procesie diagnostyki i leczenia niepłodności.  

USG moszny a urazy lub operacje genitaliów

USG jąder to badanie, które należy wykonać po urazach jąder/moszny, krocza lub prącia (np. uderzenie, skręcenie, wypadek komunikacyjny, uraz sportowy).

W takich przypadkach, USG moszny pozwala wykluczyć poważne uszkodzenia, takie jak pęknięcie jądra, krwiak moszny lub krwiak wewnątrzjądrowy, skręt jądra lub powrózka nasiennego, czy pourazowy wodniak.

W trakcie badania, lekarz powinien również ocenić przepływ krwi w jądrach, co jest kluczowe dla wykluczenia martwicy lub niedokrwienia.

USG moszny wykonuje się również profilaktycznie po zabiegach wykonywanych w obrębie jąder i moszny (np. operacja przepukliny pachwinowej, operacja usunięcia żylaków powrózka nasiennego, orchidopeksja, usunięcie wodniaka).

USG moszny może wówczas do monitorowania procesu gojenia, czy wykrywania ewentualnych powikłań.

Przebieg badania USG jąder

Całe badanie powinno trwać ok. 10-15 minut. W trakcie badania, będziesz leżeć wygodnie na plecach z odsłoniętą moszną. Jedyne, co możesz odczuwać to delikatny chłód na badanym obszarze wynikający z temperatury żelu (Twoje genitalia mają wyższą temperaturę).

Lekarz przesuwa sondę USG po powierzchni skóry, oceniając oba jądra oraz struktury towarzyszące.

Do badania nie jest wymagane specjalne przygotowanie – wystarczy, że zadbasz o higienę swoich genitaliów. Dzień przed badaniem, przygotuj okolice swoich narządów intymnych, jeśli w obszarze badania występuje mocne owłosienie: należy ogolić/krótko przyciąć owłosienie na prąciu, mosznie, spojeniu łonowym. 

Po wykonaniu badania, będziesz mógł poczekać w recepcji, a lekarz w tym czasie przygotuje Ci bardzo dokładny opis badania wraz ze zdjęciami.

Nie bój się wykonania badania – jest całkowicie bezbolesne, w żaden sposób nie wpływa na Twoją płodność czy funkcję hormonalną jąder.

Możesz je wykonywać wielokrotnie w celach profilaktycznych / diagnostycznych.